1. Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków
 na utrzymanie dziecka.

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego.

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł.  W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem
o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny
w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł.

Od 1 stycznia 2016 r. jest możliwe otrzymanie świadczeń rodzinnych w przypadku przekroczenia dochodu.

Rodziny, które przekroczą próg dochodowy nie stracą prawa do świadczeń rodzinnych. Dzięki wprowadzeniu zasady "złotówka za złotówkę" ich świadczenia będą stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodów. Gdy rodzina przekroczy próg dochodowy (674,00 zł na osobę w rodzinie lub 764,00 zł dla rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem), traciła prawo do świadczeń rodzinnych. Dzięki wprowadzeniu zmian świadczenia nie będą już odbierane po przekroczeniu progu, ale stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodu.


Na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, że w przypadku gdy dochód rodziny przekracza kwotę kryterium dochodowego, tj. 674,00zł. lub 764,00zł (w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności,), pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w kwocie ustalonej zgodnie z poniższymi zasadami. W przypadku przekroczenia kwoty uprawniającej daną rodzinę do zasiłku rodzinnego, zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują
w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny (art. 5 ust.3a).
Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:  

1) zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;

2) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 10 (urlop wychowawczy), art. 11a (samotne wychowywanie dziecka), art. 12a (wielodzietność) i art. 13 (kształcenie i rehabilitacja dziecka niepełnosprawnego), podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;

3) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 9 (urodzenie dziecka), art. 14 (rozpoczęcie roku szkolnego) i art. 15 (dojazd/zamieszkanie do miejscowości, w której znajduje się szkoła ponadgimnazjalna), podzielonych przez 12 (art. 5 ust. 3b). 

W przypadku gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z ust. 3a, jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują (art. 5 ust. 3c).

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
1)  95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
3) 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego
o przysposobienie dziecka);
3) osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:
 - 18 roku życia lub
 - nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
 - 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osobie wymienionej w punkcie 3, zasiłek przysługuje pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
1) dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
    a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
    b) ojciec dziecka jest nieznany,
    c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
    d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
    e) dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach;
6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego przysługuje pod warunkiem, że na dziecko przysługuje zasiłek rodzinny. Dodatek do zasiłku rodzinnego nie przysługuje, jeżeli nie przysługuje zasiłek rodzinny na to dziecko, choćby spełnione zostały warunki wymagane do przyznania dodatku.


Dodatki do zasiłku rodzinnego

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki.

  • Dodatek z tytułu urodzenia dziecka
  • Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
  • Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
  • Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej
  • Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
  • Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
  • Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

 

               Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje:                                                                          

- matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka lub opiekunowi faktycznemu dziecka w kwocie 1000,00 zł jednorazowo na każde dziecko jeżeli wniosek o jego wypłatę złożono do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia;

- jeżeli matka dziecka podlegała opiece medycznej nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu (nie stosuje się do opiekunów prawnych lub opiekunów faktycznych dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko).


 Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka nie przysługuje:                                                            

- w przypadku nieustalonego prawa do zasiłku rodzinnego;
- w przypadku pobrania dodatku z tytułu urodzenia się dziecka przez matkę lub ojca w innej gminie; 
- jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną później niż od 10 tygodnia ciąży.

 W toku postępowania organ ma prawo żądać dostarczenia innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do prawidłowego rozpatrzenia sprawy.

 

     Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

 1. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje:

a) matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez:

-  24 miesiące kalendarzowe,

- 36 miesięcy kalendarzowych,

- 72 miesiące kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę na dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności

b) w kwocie 400,00 zł miesięcznie;                                                                                             

c) za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującego za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę;

d) począwszy od pierwszego dnia miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami lub od dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego do końca okresu zasiłkowego lub do dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego lub do dnia, w którym upływa 24, 36, 72 miesięczny okres jego pobierania;                                                                                                                             

 2. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego nie przysługuje, jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek:
a) nie posiada ustalonego prawa do zasiłku rodzinnego;

b) bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;

c) podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;

d) w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego oraz

e) dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno - wychowawczym
i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem dziecka przebywającego w zakładzie opieki zdrowotnej oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;

3. w toku postępowania organ ma prawo żądać dostarczenia innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do prawidłowego rozpatrzenia sprawy.

              Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

1. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje:

a) samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:                                                                   

- drugi z rodziców dziecka nie żyje;

- ojciec dziecka jest nieznany;                                                                                                      

- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców dziecka zostało oddalone;

b) pełnoletniej osobie do ukończenia 24 roku życia, uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją;

c) w kwocie 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci (w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci).   

            
Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

1.Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje:
a) matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka;          
b) w kwocie 95,00 zł miesięcznie;                                                                                                
c) na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

 

            Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka

1. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego przysługuje:
    a) matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka lub opiekunowi faktycznemu dziecka na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka:
  - do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
  - powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności;                                                      
  b) w kwocie:                                                                                                                               
- 90,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;                                    
- 110,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia dzieci.

 

            Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

 Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje:                                                        
a) matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego,                               
b) w kwocie 100,00 zł jednorazowo na dziecko;                                                                                     
c) raz w roku szkolnym;

                                                                                                               

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne.
Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.

 

 

              Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem  zamieszkania

1. Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje:
a) matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego;

b) w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności w kwocie 113,00zł miesięcznie na dziecko;

c) w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej w kwocie 69,00 zł miesięcznie na dziecko.